Một thời, Thế Tôn trú ở Bàranasi, tại Isipitana, chỗ vườn Nai. Rồi du sĩ Vacchagotta đi đến, sau khi đảnh lễ, thưa Thế Tôn:
Thưa Tôn giả Gotama, có tự ngã không?
Thế Tôn im lặng. Sau khi hỏi lại lần thứ hai, Thế Tôn cũng im lặng, du sĩ Vacchagotta liền đứng dậy và ra đi.
Rồi Tôn giả Ananda, sau khi du sĩ ra đi, hỏi Thế Tôn vì sao không trả lời câu hỏi của du sĩ Vacchagotta.
Này Ananda, nếu Ta trả lời “Có tự ngã” như vậy thuộc về chấp thường kiến. và nếu Ta trả lời “Không có tự ngã” như vậy thuộc về chấp đoạn kiến.
Lại nữa, này Ananda, nếu Ta trả lời “Có tự ngã”, như vậy, câu trả lời của Ta có phù hợp với trí tuệ “Tất cả các pháp là Vô ngã”? Và nếu Ta trả lời “Không có tự ngã”, như vậy, lại làm cho du sĩ Vacchagotta càng ngơ ngác, bối rối hơn nữa: “Trước đây ta có tự ngã, nay không có tự ngã nữa”.
(ĐTKVN, Tương Ưng Bộ IV, chương 10,
phần Ananda [lược], NXB Tôn Giáo, 2001, tr.619)
————————————
Tham khảo:
