KINH PHÁP CÚ
19. PHẨM PHÁP TRỤ
Pháp Cú 259
259. Không phải vì nói nhiều,
Là thọ trì Chánh Pháp.
Người nghe ít Diệu Pháp,
Nhưng trực nhận viên dung,
Chánh Pháp không buông lung,
Là thọ trì Chánh Pháp.
Câu chuyện xảy ra khi đức Phật ở tại Kỳ Viên, liên quan đến Tôn giả Nhất Cú, tức A-la-hán Ekuddàna.
Tôn giả Nhất Cú sống một mình trong rừng và chỉ biết độc nhất một câu kệ:
Vị Sa-môn tư tưởng thanh cao,
Tinh tấn, tu tập trong im lặng.
Sa-môn ấy tâm hằng an tịnh,
Luôn chánh niệm, không còn phiền não.
Vào mỗi ngày tụng giới, Tôn giả chỉ đọc lên một câu kệ ấy, và Chư Thiên vỗ tay vang rền.
Ngày nọ, cũng vào dịp Bố-tát, có hai vị Tỳ-kheo lão thông Tam tạng, dẫn theo một ngàn đồ chúng đến nơi ấy. Tôn giả Nhất Cú thấy các thầy, rất vui mừng, nói:
– Các vị đến thật may mắn, hôm nay chúng ta sẽ nghe Pháp.
– Nhưng thưa Ngài, ở đây đâu có người nào để nghe.
– Có chứ, vào ngày nói giới, cả khu rừng đều vang động tiếng vỗ tay của Chư Thiên.
Như thế, một vị bèn đọc luật và vị kia giảng rộng nghĩa ấy, nhưng chẳng có một ông trời nào vỗ tay cả. Các vị hỏi:
– Này huynh, Ngài bảo chúng tôi là khi Luật được tuyên đọc, Chư Thiên vỗ tay vang rền. Như vầy là sao?
– Những ngày khác đều có, tôi không hiểu hôm nay có chuyện gì?
– Thế thì Ngài đọc luật đi.
Tôn giả Nhất Cú bèn cầm quạt, lên tòa ngồi và đọc câu kệ thường nhật, Chư Thiên lại vỗ tay vang rền. Khi ấy, các Tỳ-kheo đồ chúng của hai bậc thầy kia đều bất bình Chư Thiên, nói:
– Chư Thiên ở rừng này bày tỏ sự kính trọng bằng cách vỗ tay. Dù cho Tỳ-kheo thông Tam tạng giảng nhiều giới pháp, họ không nói một lời ca ngợi. Vậy mà khi Trưởng lão già chỉ đọc một câu, họ lại vỗ tay ồn cả lên.
Và trở về tinh xá, họ đem câu chuyện trình bày với đức Phật. Phật dạy:
– Này các Tỳ-kheo, Ta không gọi người nào là thông suốt Giáo Pháp chỉ vì họ biết hoặc đọc nhiều Kinh. Nhưng người nào chỉ biết đọc một câu, hiểu thấu sự thật, người ấy thật là người thông suốt Tam Tạng.
Ngài nói Pháp cú:
259. Không phải vì nói nhiều,
Là thọ trì Chánh Pháp.
Người nghe ít Diệu Pháp,
Nhưng trực nhận viên dung,
Chánh Pháp không buông lung,
Là thọ trì Chánh Pháp.
(bài kết hợp từ Tích Truyện Pháp Cú (Thiền viện Viên Chiếu)
và Thi Kệ Pháp Cú Kinh (Tịnh Minh))
