16. PHẨM HỶ ÁI
Pháp Cú 213
(213) Hỷ ái sinh ưu sầu,
Hỷ ái sinh sợ hãi,
Ai thoát khỏi hỷ ái,
Ắt hết mọi âu lo.
——————————–
(213) Khởi từ luyến ái sinh ra
Chứa chan hãi sợ, chan hòa lo âu
Mến thương, luyến ái lìa mau
Chẳng còn lo sợ, ưu sầu tiêu tan.
(Tâm Minh Ngô Tằng Giao chuyển dịch thơ)
Câu chuyện này được kể lại khi đức Thế Tôn ở Kỳ Viên, liên quan đến nữ thí chủ Tỳ-xá-khư.
Bà Tỳ-xá-khư thường nhờ cậy cô cháu gái tên Dattà, chăm sóc các Tỳ-kheo khi bà vắng nhà. Ít lâu sau Dattà chết. Bà Tỳ-xá-khư hỏa táng thi hài cháu gái xong, quá buồn khổ bà đi đến chỗ Phật đảnh lễ và lui ngồi một bên. Phật hỏi:
– Này Tỳ-xá-khư! Có việc gì ngươi ngồi đây đầy vẻ buồn khổ, rơi nước mắt khóc than?
Tỳ-xá-khư kể chuyện:
– Bạch Thế Tôn, đứa cháu gái thân yêu rất thật thà và trung tín của con vừa qua đời. Con sẽ không còn thấy lại nó.
– Này Tỳ-xá-khư, có bao nhiêu cư dân trong thành Xá-vệ này?
– Bạch Thế Tôn, con có nghe Ngài nói khoảng bảy mươi triệu.
– Giả sử tất cả những người này đều là người thân yêu của ngươi như Dattà, ngươi có thích không?
– Thưa vâng, thích.
– Có bao nhiêu người ở Xá-vệ chết trong một ngày?
– Bạch Thế Tôn, rất nhiều.
– Trong trường hợp đó, chắc chắn ngươi sẽ không đủ thời giờ than khóc, ngày đêm ngươi sẽ chẳng làm gì ngoài việc khóc lóc, kể lể.
– Thưa Thế Tôn, đúng vậy. Con đã hiểu.
– Tốt lắm, đừng ưu sầu. Ưu sầu hay sợ hãi chỉ khởi lên từ ái luyến.
Ngài nói kệ:
(213) Hỷ ái sinh ưu sầu,
Hỷ ái sinh sợ hãi,
Ai thoát khỏi hỷ ái,
Ắt hết mọi âu lo.
(bài kết hợp từ Tích Truyện Pháp Cú (Thiền viện Viên Chiếu)
và Thi Kệ Pháp Cú Kinh (Tịnh Minh))
 Khởi từ luyến ái sinh ra...){kind=link}