Sách luận giải về pháp môn niệm Phật hiện đang lưu hành rất nhiều, do đó, hành giả thiển nghĩ điều quan trọng mật thiết hơn là chia sẻ kinh nghiệm của bản thân khi hành trì theo Pháp môn này, mong sao có thể mang lại Pháp lạc thiết thực cho công phu tu hành của Đại chúng. Vì vậy, vấn đề được đặt ra là ta phải thực hành niệm Phật như thế nào để thành tựu Niệm Phật Ba-la-mật?
1. Nghiêm trì Giới đức
Dù là cư sĩ tại gia hay tu sĩ xuất gia thì Giới luật là điều căn bản tối trọng, là nền tảng cần yếu cho sự tu hành giải thoát. Nếu không nghiêm trì Giới luật thì Tăng-bảo bất thành, Tam-bảo khiếm khuyết, mạng mạch Phật Pháp tại thế gian sẽ tự diệt, từ đó chúng sanh sẽ lại đắm chìm trong vô minh tăm tối. “Giới còn thì Ta (Phật – Pháp) còn!” – Đó là lời Phật trao truyền, phó thác, cảnh tỉnh hàng hậu học muôn đời sau thúc liễm tu chơn, hộ Pháp Như Lai cửu trụ Ta-Bà!
Nói rốt ráo thì nhiếp Tâm thành Giới, nghĩa là Tâm tịch tịnh thì Giới đức tròn đầy, viên mãn. Để tâm tịch tịnh thì không có con đường nào khác ngoài Giới – Định – Huệ, tức hành giả phải hạ thủ công phu niệm Phật – Tham thiền – trì Chú để đoạn tận Tham – Sân – Si, trưởng dưỡng tâm Từ – Bi – Hỷ – Xả. Ngoài ra, trong cuộc sống thường nhật, hành giả cần giữ cho 3 thời Thân – Khẩu – Ý trong sạch, y theo Bát Chánh Đạo và Lục Độ mà hành trì, làm mọi việc thiện – tránh làm điều ác dù nhỏ nhặt đến đâu. Do đó, trì Giới tu hành nào có phải chỉ trì 5 hay 10 giới (cho cư sĩ), 250 hay 348 giới (cho tu sĩ) mà thôi.
Giới là điều cần yếu tiên quyết cho sự tu tiến trên lộ trình hướng tới giác ngộ – giải thoát (dù niệm Phật, Tham thiền hay trì Mật chú).
2. Khởi tâm niệm Phật (tọa thiền niệm Phật)
Vì sao? Trực tâm niệm Phật thì tâm mau chuyên nhất, công phu mau tiến vì đó chính là trực chỉ chơn tâm niệm Phật. Nếu dùng miệng niệm thì đó là dụng tướng âm thanh để niệm Phật, kết quả không sao sánh bằng.
Thực hành: Tốt nhất là ngồi kiết già (nếu già yếu hay bệnh tật, sức khỏe không cho phép thì có thể ngồi bán già), lưng ngay thẳng, tay kiết Đại thủ ấn đặt trên 2 bàn chân, mắt nhắm vừa kín, định tâm trụ tại một điểm (ở vùng giữa trán phía trên lông mày, hoặc giữa 2 đầu lông mày, hoặc ngay trước mặt), sau đó khởi tâm niệm Nam mô A Di Đà Phật sao cho niệm sau tiếp nối niệm trước miên mật không gián đoạn. Có đôi điều cần lưu ý:
– Đạo Phật là Đạo Giác ngộ – Giải thoát, do đó, ai thật sự thống thiết đại sự sanh tử phải hằng giữ thân tâm trong sạch cúng dường Chư Phật; trong đó, trường chay – tuyệt dục là điều kiện cần yếu tiên quyết để tu Đạo giải thoát. Ngược lại, thân tâm còn dâm uế trong khoái dục chốn khuê phòng thì khi tọa thiền ắt sẽ chiêu cảm Tà ma dẫn dắt khiến lạc Đạo Bồ-Đề. Xem bài:
– Khi tọa thiền niệm Phật, mắt phải nhắm vừa kín để tâm chuyên nhất nơi Phật hiệu. Nếu mở hờ thì mắt thấy cảnh trần sẽ động tâm phân biệt, nghĩ tưởng mông lung mà ảnh hưởng đến hiệu quả công phu. Cũng cần nói thêm, nếu công phu miên mật thì sẽ có lúc mắt tự hơi hé mở “chẳng động” như ta thường thấy ở các tượng Phật. Đây là trạng thái của Định, là ứng hiện tự nhiên mà không hề tác ý bởi tâm niệm vẫn miên mật chuyên nhất nơi Phật hiệu không ngừng. Còn công phu chưa sâu dày đạt đến “sự tự nhiên” đó thì mắt phải nhắm vừa kín mới tấn tiến được.
– Giữa niệm trước kết thúc bằng chữ Phật và niệm sau bắt đầu bằng chữ Nam trong câu Phật hiệu Nam mô A Di Đà Phật, hành giả phải trì liên tục sao cho không gián đoạn, không kẽ hở đan xen, như dòng nước chảy không ngừng. Nếu có vọng niệm xen vào thì đừng dụng tâm gạt bỏ nó đi vì có khác gì vọng thêm vọng trên đầu. Điều quan trọng nhất khi tọa thiền niệm Phật là dụng tâm lực chuyên nhất nơi câu Phật hiệu, bằng cách: Tâm niệm đến đâu – Tai lắng nghe từng từ từng chữ rõ ràng phân minh – Trí ghi nhận khắc sâu không sót, ngoài ra đều không biết (không để tâm) đến mọi diễn biến xảy ra trên thân tâm (động hay tịnh, vọng hay chơn, ma hay Phật…) cũng như ở ngoại cảnh xung quanh thì vọng niệm hay ma cảnh nếu tự đến khắc sẽ tự đi, không cần lao nhọc hàng phục. Làm được thế thì sự tiến bộ sẽ trên từng giờ, từng ngày mình công phu. Điều này chỉ tự mình biết mà thôi.
– Không kết hợp niệm Phật với hơi thở mà hỏng đại sự. Muốn nhất tâm thì chỉ duy nhất nơi câu niệm Phật mà dụng công, sao lại kết hợp hít vào đếm niệm mấy tiếng, rồi thở ra biết niệm mấy câu… Làm như thế thì chẳng khác gì tự mình chủ trương sanh vọng, mong đạt “nhất tâm” sao có thể được (?)!
– Không liên tưởng khi niệm Phật. Nhiều người đang công phu, khi thì lại tưởng nhớ bài giảng pháp về niệm Phật của vị Hoà-thượng này, lúc thì lại nhớ về công đức niệm Phật mà mình đọc được đó đây, hoặc tính đếm mình niệm được bao nhiêu lần… Như trên đã giảng, tất cả đều là vọng làm tán loạn tâm, khiến tâm khó trụ nhất như nơi câu Phật hiệu.
– Không tính đếm mình niệm Phật bao nhiêu lần. Cũng vậy, không kể mình lạy Phật sám hối bao nhiêu lạy. Lạy đến khi không còn sức nữa thì dừng. Nghiệp tạo sâu dày bao đời, nay niệm Phật – lạy Phật cũng tính đếm từng chút thì với tâm địa nhỏ hẹp như thế, công phu chỉ sợ uổng công vô ích, trách sao giậm chân tại chỗ.
– Tự xưa nay, câu niệm Nam mô A Di Đà Phật đã đi sâu vào tâm khảm bao đời người con Phật, bao bậc minh Tâm kiến Tánh cũng nương nơi câu niệm này mà xuất sanh. Nay lại thay “Di” thành “Mi” gây bao điều luận bàn vô bổ khiến lao nhọc thân tâm, chẳng lợi lạc gì cho công phu tu hành mà chỉ xáo trộn thật hư. Xét rõ, họ tên cha mẹ, ông bà, tổ tiên, ta còn không dám nghĩ phạm thì huống gì Phật danh của vị cổ Phật Vương, ai dám mống tâm thay đổi? Gương giác ngộ xưa khi tâm trì Nam mô A Di Đà Phật còn đó, chẳng lẽ tất cả đều là hư nguỵ? Ai đủ phước trí sẽ tự khắc biết mình nên thế nào!
3. Công phu TỌA THIỀN NIỆM PHẬT
Niệm Phật tức hành giả nương nhờ Chánh niệm Nam mô A Di Đà Phật (gồm tự lực và Phật lực gia trì nếu tâm hành chơn chánh) để thu nhiếp vọng tâm, tịnh hóa nghiệp chướng bao đời. Nhẫn lực tinh tấn trụ tâm thiền miên mật ba thời chẳng mỏi đến khi công phu thuần thục sẽ thành tựu nhất tâm bất loạn, tức trong tâm chỉ còn duy nhất câu niệm Phật miên mật không ngừng. Tiếp tục nghiêm trì không tự mãn, khoe khoang, giải đãi, chấp trước…, đến khi công hạnh tròn đầy thì câu niệm Phật sẽ tự biến mất từng từ, từng chữ rồi cuối cùng mất hẳn, không thể khởi lên được nữa dù hành giả vẫn đang trì niệm. Nói cách khác, tâm hành giả không còn trụ vào câu Phật hiệu (tâm Vô trụ), đạt đến Chánh định Vô Niệm Ba-la-mật. Lúc đó, không niệm mà niệm – niệm mà không niệm, thành tựu Niệm Phật Ba-la-mật, hành giả kiến ngộ Giác Tánh, liễu thoát tử sanh.
Khi mới công phu, hành giả nên tập trung hết tâm lực niệm Phật lúc tọa thiền (kiết già hay bán già) sao cho có hiệu quả tốt nhất. Ngoài ra, hành giả nên tập niệm Phật khi đang làm việc, ăn uống, ngủ nghỉ… trong mọi sinh hoạt thường nhật (đi, đứng, ngồi, nằm), giúp tâm định tĩnh chuyên nhất trước mọi động tịnh nơi thân cũng như trần cấu giữa đời thường.
Khi công phu thành tựu Niệm Phật Ba-la-mật thì hành giả có thể làm chủ tâm mình niệm Phật trong mọi thời dưới mọi oai nghi mà tâm vẫn luôn nhất như, không bị thức trần chi phối.
Rõ thấy, tu Phật chơn chánh nào có gì là dễ bởi tham – sân – si gốc rễ bao đời, phải tự chính mình nhẫn lực tinh tấn điều phục thân tâm sám hối tu hành chứ không ai khác, kể cả Phật, giúp được. Mọi sự ở đường đời không ai trải thảm sẵn mình đi thì huống gì Đại sự liễu sanh thoát tử. Hãy giác lấy vạn sự hư huyễn vô thường, kiếp nhân sinh ngắn ngủi khó lường, sanh tử chẳng hẹn trong chớp mắt nào có từ ai. Hãy nhẫn nhục tấn tu chơn chánh!
4. Vãng sanh
Hãy tư duy chơn chánh: người khi sống tạo bao điều bất thiện, ác nghiệp tích tập chất chồng thì lúc tàn hơi, dù gắng tự niệm Phật cũng tuyệt không được giải thoát mà chỉ có thể gia giảm nghiệp lực ít nhiều tùy tâm thành sám hối đến đâu. Nếu không 1 lòng tỉnh giác sám hối tu chơn cho đến khi công hạnh tròn đầy viên mãn thì việc thoát ly sanh tử là chuyện viễn vông trái lý Nhân quả – Nghiệp báo tuần hoàn. Còn ngược lại, tinh tấn tâm trì chơn niệm Phật thành tựu Chánh định Vô Niệm Ba-la-mật thì hành giả kiến ngộ Giác Tánh, liễu thoát tử sanh, dù chưa hết duyên mãn phần tạ thế. Thế nên, hãy sớm hồi tâm sám hối tu Phật, đừng để muộn màng. Nhân – Quả công bằng!
5. Vô chấp, vô tranh
Người tu Mật khinh chê kẻ tu Thiền, người tu Thiền khinh chê kẻ niệm Phật… Chê bai khinh mạn lẫn nhau chỉ thêm tổn đức, mang tội phỉ báng Phật Pháp mà khổ đoạ Tam đồ ác đạo. Tâm địa như vậy dẫu có niệm Phật muôn vạn lần (hay Tham thiền, trì Chú), dẫu có thao thao Kinh điển, biện giải tài giỏi đến đâu cũng chỉ là kẻ tà tâm hành tà hạnh, tà nghiệp. Đã tu hành, tuyệt đối đừng phạm!
Diệu Bổn-Sư Thích-Ca Mâu-Ni Phật _()_
Diệu A Di Đà Phật _()_
Cổ Thiên
————————————————-
Tham khảo:
- Chia sẻ kinh nghiệm tham Tổ Sư Thiền
- Mật tông
- Vô Niệm: Sự quy nhất của Tịnh – Thiền – Mật
- Đường lối tu Phật
- Quả báo của tâm dâm dục khi tu thiền định
- Đại Thế Chí Bồ Tát khai thị Niệm Phật Tam Muội
- Tổ Bồ Đề Đạt Ma khai thị về Niệm Phật
- Lục Tổ Huệ Năng khai thị về Niệm Phật
- Chơn niệm Phật
- Phật Pháp vấn đáp 22: Niệm Phật cầu vãng sanh Tây Phương Cực Lạc?
- Phật Pháp vấn đáp 31: Điều kiện cần để nhập Đạo tu hành
- Phật Pháp vấn đáp 32: Đoạn trừ dâm dục
- Phật Pháp vấn đáp 33: Thiền – Tịnh song tu